Rok 2019 jest szczególny dla środowiska pracowników naukowych i dydaktycznych profesjonalnie zajmujących się maszynami elektrycznymi.
100 lat temu, w czerwcu 1919 roku, w Politechnice Warszawskiej powstała pierwsza w Polsce samodzielna Katedra Maszyn Elektrycznych. Było to wydarzenie o znaczeniu i zasięgu daleko wybiegającym poza mury Uczelni – istotne dla kształcenia kadr niezbędnych do odbudowy i rozwoju wskrzeszonej po okresie zaborów Ojczyzny.
Pierwszym kierownikiem jednostki zostaje mianowany prof. dr inż. Konstanty Żórawski. Zorganizował on w Gmachu Fizyki PW wzorowo wyposażone Laboratorium Maszyn Elektrycznych, które umożliwiło realizowanie sukcesywnie powiększanego zakresu dydaktyki w dziedzinie projektowania i eksploatowania maszyn, także realizowanie prac magisterskich i doktorskich oraz zleceń zgłaszanych przez przemysł i energetykę. Od chwili powstania istotną sferą aktywności pracowników Katedry były także prace naukowe.
II Wojna Światowa strawiła niemal doszczętnie majątek materialny uczelni. Przyniosła jednak także wzory oddanej służby dla kraju; przykładem niech będzie zbudowana przez inż. Sobiesława Dajkowskiego ps. „Florek” powstańcza elektrownia polowa, zasilająca szpital, warsztaty rusznikarskie i radiostację Komendy Głównej AK ” Błyskawica”.
Powojenne prace Zakładu ME PW najściślej wiązane były z potrzebami rozwijającej się Polski. Pracownicy wykonywali zlecenia eksperckie i projektowe dla jednostek gospodarczych całego kraju. Dochodzono przyczyn awarii i naprawiano układy elektromaszynowe w zakładach przemysłowych, elektrowniach, cukrowniach, szpitalach itd. Na skalę niemal seryjną w uczelni produkowane były wówczas specjalizowane silniki i całe moduły napędowe. Należy także wskazać stale rosnącą liczbę prac naukowych realizowanych w Zakładzie, m.in. w dziedzinie maszyn o wielu stopniach swobody prof. Grzegorza Kamińskiego. Płaszczyzną prezentacji osiągnięć pracowników ZME stały się konferencje naukowe – Sympozja Maszyn Elektrycznych SME, obradujące rokrocznie od roku 1965. Idea tego sympozjum jest autorstwa prof. Władysława Latka.
Wiodące tematy prac naukowo – badawczych ZME to:
- zagadnienia konstrukcji przetworników elektro-maszynowych,
- konstrukcje niekonwencjonalnych maszyn elektrycznych, zwłaszcza o ruchu złożonym, silniki liniowe,
- diagnostyka termiczna i wibroakustyczna,
- analiza pól elektromagnetycznych oraz zagadnienia cieplne i wentylacyjne,
- elektromobilność.
Od roku 2018 badania naukowe i dydaktyka prowadzone są w Zespole Maszyn Elektrycznych w strukturze Zakładu Napędu Elektrycznego, w Instytucie Sterowania i Elektroniki Przemysłowej Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej.
Lista pracowników ZME w latach 1919-2019 »
Współczesne opracowania i realizacje maszyn w ZME