Połączenie użytkownika z systemem wymaga podania swojego identyfikatora (login) i hasła (password). Podczas pracy terminalowej, wyjście z sytemu następuje po wykonaniu polecenia exit.
Identyfikator jest przydzielany użytkownikowi systemu przez administratora i nie być zmieniony. Hasło użytkownik może zmienić używając polecenia passwd.
Tylko właściciel konta lub uprzywilejowany użytkownik może zmienić hasło. Opcje są również dostępne tylko dla uprzywilejowanych użytkowników. Po uruchomieniu polecenia właściciel konta jest proszony o podanie starego hasła, następnie nowego oraz o jego powtórzenie. W systemie wydziałowym polecenie passwd jest niedostępne, hasło można zmienić w elektronicznym dziekanacie ISOD.
Informacje o użytkownikach są przechowywane w pliku /etc/passwd. Jest to plik tekstowy z wierszami o następującej strukturze:
Placeholder Comment Login shell
| | |
jkowal:x:100:10:JanKowalski:/export/home/jkowal:/bin/zsh
| | | |
LoginID UID GID Home directory
LoginID – nazwa użytkownika
Placeholder – miejsce, w którym jest przechowywane hasło w pliku /etc/shadow
UID – identyfikator użytkownika dla systemu
GID – identyfikator grupy do której należy użytkownik
Comment – zwykle imię i nazwisko użytkownika
Home directory – katalog domowy użytkownika
Login shell – definiuje podstawową powłokę użytkownika
Hasła użytkowników są przechowywane w postaci zaszyfrowanej w pliku /etc/shadow.
W systemach sieciowych pod kontrolą systemu SunOS w celu uproszczenia czynności administracyjnych zaimplementowano system katalogowy LDAP (ang. Lightweight Directory Access Protocol) . Zawiera on opis elementów systemu, w tym również informację o użytkownikach. Do przeglądania zawartości bazy LDPA dotyczącej użytkowników służy polecenie ldaplist (dostępny wyłącznie dla administratorów) o składni
ldaplist [-l] passwd cn="Imie Nazwisko"
ldaplist [-l] passwd cn="*Nazwisko"
Przykłady
Znalezienie użytkownika Jan Kowalski:
ldaplist -l passwd cn="Jan Kowalski"
Znalezienie użytkowników o nazwisku Kowalski
ldaplist passwd cn="*Kowalski"
Dodatkowe informacje można uzyskać za pomocą poleceń:
who – wyświetla informacje
o bieżącym stanie systemu
who [opcje] [plik]
Wybrane opcje:
-a wszystkie opcje jednocześnie
-b wyświetl czas i datę ostatniego przeładowania (reboot) systemu
-l wyświetl symbole wolnych terminali
-q krótka lista użytkowników
-s nazwy, terminale i czas otwarcia sesji przez użytkowników
-u długa lista informacji o użytkownikach
logname, whoami – wyświetla nazwę użytkownika wydającego
polecenie.
id – wyświetla nazwę użytkownika i jego grupę
· Obejrzeć opis plików /etc/passwd oraz /etc/shadow.
· Ustalić swój UID i GID