Edycja, kompilacja i uruchamianie prostych programów w języku Pascal

Utwórz (o ile jeszcze nie istnieje) w swoim katalogu domowym katalog o nazwie Programy a w nim podkatalog Pascal. Upewnij się, że katalog jest pusty. Wykorzystując edytor pico utwórz w nim plik pashello.pas zawierający prosty program w języku Pascal, np.:

program Hello;
begin
  writeln('Sie ma z Pascala!');
end.
Po zakończeniu edycji przejrzyj zawartość pliku. Dokonaj kompilacji tego programu przy pomocy kompilatora języka Pascal, stosując komendę:

pc -o pashello pashello.pas

(‘-o pashello’ oznacza, że plik wykonywalny będzie się nazywał pashello)

Jakie pliki znajdują się w katalogu Pascal i jakie są prawa dostępu do nich? Jak duży jest plik wykonywalny?

System UNIX pozwala na uruchamianie programów poprzez wpisywanie w linii komend ich nazw. Jednak tylko te pliki, które znajdują się na ścieżce dostępu (w katalogach wymienionych w zmiennej środowiskowej $PATH) mogą być uruchamiane bez podawania katalogu, w których się znajdują. Ponieważ plik wykonywalny pashello nie znajduje się w żadnym z tych katalogów, aby go uruchomić trzeba by napisać: ./pashello (czyli wskazać plik pashello z katalogu bieżącego). Możliwe jest oczywiście także uruchamianie programu z innego katalgou poprzez podanie ścieżki do niego (np.: jeśli bieżącym katalogiem jest podkatalog Programy katalogu domowego, plik pashello z podkatalogu Pascal można uruchomić pisząc: Pascal/pashello). Jeżeli nie chcemy korzystać z katalogu domyślnego przy specyfikacji położenia pliku wykonywalnego, możemy podać pełną śceżkę (np.: /usr/sbin/ping)

Uruchom skompilowany plik pashello poleceniami ./pashello i Pascal/pashello, ustalając wcześniej odpowiedni katalog domyślny. Co zostało wyświetlone na terminalu?

Taka obsługa programów wykonywalnych tworzonych przez użytkowników byłaby niewygodna na dłuższą metę. Dlatego każdy użytkownik może utworzyć własny katalog, w którym może umieszczać swoje pliki wykonywalne. Dzięki automatycznemu umieszczaniu przez system tego katalogu w zmiennej środowiskowej $PATH , programy mogą być uruchamiane bez przedrostka, niezależnie od katalogu bieżącego (np. ‘pashello’ zamiast ‘./pashello’).

Zidentyfikuj nazwę takiego katalogu, który system automatycznie umieszcze a Twojej zmiennej środowiskowej $PATH. Jaki to katalog? Utwórz go, jeżeli jeszcze go nie masz. Jakie prawa dostępu będzie on posiadał? Czyją jest własnością? Umieść w nim plik wykonywalny pashello. Sprawdź czy wtedy program ten można uruchamiać przez podanie polecenia pashello, bez specyfikacji ścieżki.