Jak to działa? Zasada działania jest podobna do pracy rada- ru albo sonaru: urządzenie wysyła impulsy promieniowania podczerwonego, gdy dosta- tecznie blisko znajdzie się jakiś obiekt; fala odbija się od niego i odbiornik ją wychwytu- je. Układ posiada więc tę zaletę, że nie trze- ba stosować nadajnika i odbiornika umie- szczonych naprzeciw siebie, co zwykle wy- maga przeciągania dodatkowych kabli; po- siada zwartą i jednolitą budowę. Schemat ideowy przedstawiony jest na rysunku 1. Generator zbudowany na bramce U2B i ele- mentach C1R5 wytwarza przebieg prostokąt- ny o częstotliwości ok. 2Hz. Przy każdym narastającym zboczu na czas wyznaczony wartościami elementów C2R1 załącza się drugi generator na bramce U2A. Na jego wyjściu (nóżka 3 U2) otrzymuje- my przebieg o częstotliwości 36kHz. Z taką częstotliwością jest kluczowana, przez czas 1ms i przerwą 0,5s, dioda nadawcza D1. Sca- lony odbiornik podczerwieni TFMS5360 (U1) reaguje tylko na promieniowanie o czę- stotliwości nośnej f=36kHz, a więc jest mało prawdopodobne, że pracę układu coś zakłóci, chyba że w jego pobliżu znajdują się pracują- ce właśnie na tej częstotliwości piloty. Układ TFMS5360 charakteryzuje się bardzo dużą czułością, nawet na falę odbitą. Aby dostoso- wać czułość, a tym samym próg zadziałania układu, należy zmienić natężenie promienio- wania diody D1. Najprościej tego dokonać zwiększając lub zmniejszając prąd płynący przez nią za pomocą potencjometru PR2. Na wyjściu kostki U1 zastosowany został tranzy- stor NPN w układzie ze wspólnym emiterem i rezystorem podciągającym do plusa zasila- nia o wartości 100k?. Podczas spoczynku występuje na tym wyjściu stan wysoki, nato- miast w stanie aktywnym jest tam potencjał masy. Między wyjście a plus włączony został kondensator C4.

Gdy układ U1 odbiera sygnał IRED, jest szybko ładowany, a gdy sygnał zanika, po- woli się rozładowuje przez wewnętrzny re- zystor w kostce U1. Przez ten czas na wyj- ściu bramki U2C panuje stan wysoki. W konsekwencji tego na wyjściu bramki U2D występuje odwrócony sygnał z genera- tora na bramce U2B i buzzer B1 zostaje za- łączany do plusa poprzez tranzystor T1. Rozpoczyna się wtedy sygnalizacja zbliże- nia obiektu. Układ powinien być zasilany napięciem stałym 5V. Gdy nie ma możliwo- ści skorzystania z zasilacza sieciowego, można zastosować trzy ogniwa 1,5V dające w sumie napięcie 4,5V. W przypadku, gdy nie zależy nam na akustycznej sygnalizacji, możemy nie montować brzęczyka i wyko- rzystać przebieg z kolektora T1 do dalszego przetworzenia.

Montaż i uruchomienie Układ montujemy na płytce przedstawionej na rysunku 2. W pierwszej kolejności mon- tujemy rezystory, następnie kondensatory i tranzystory. Gdy układ będzie umieszczo- ny w obudowie, należy wyprowadzić na ze- wnątrz diodę nadawczą oraz odbiornik U1. Dioda musi być umieszczona w nieprzezro- czystej rurce, której wylot musi się znajdo- wać 1cm powyżej obiektywu odbiornika, tak aby jej światło nie padało bezpośrednio na odbiornik. Rurkę można wykonać np. z metalowej osłonki wtyku jack, którą wy- pełniamy klejem termoplastycznym po uprzednim umieszczeniu diody nadawczej w jej wnętrzu.