Home page

Rys historyczny powołania i działalności
Komisji Historycznej
Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich
(1972-2002)


W wyniku postanowienia Zarządu Oddziału Warszawskiego SEP z dnia 7 kwietnia 1972 r. powołana została Komisja Historyczna OW SEP, której członkowie w dniu 14 kwietnia 1972 r, dokonali ukonstytuowania się Kolegium Komisji w składzie: Józef Chmielarz — przewodniczący, Bolesław Witwiński — zastępca przewodniczącego, Jan Jagoda — sekretarz oraz członkowie: Marian Kobyliński i Stefan Włodarski.

Impulsem do utworzenia Komisji Historycznej była zbliżająca się, przypadająca w 1979 r. rocznica 60-lat powołania i działalności Oddziału Warszawskiego SEP i chęć spojrzenia wstecz na dotychczasowy dorobek Oddziału.

Komisja Historyczna rozpoczęła działalność od ustalenia zakresu tematu oraz przygotowania konspektu opracowania i zorganizowania zespołu redakcyjnego do przetworzenia dostępnych cząstkowych materiałów w opracowanie podsumowujące działalność w minionym okresie.

W skład zespołu redakcyjnego - autorów poszczególnych rozdziałów branżowych, zaproszeni zostali koledzy: Tadeusz Bratkowski, Stanisław Cybulski, Wiesław Eysymontt, Kazimierz Gawąd, Jan Jagoda, Paweł Janikowski, Stefan Kamiński, Henryk Koczara, Jerzy Kubiatowski, Jan Lipmann, Stanisław Nurek, Stanisław Szumowski, Maciej Źurawskl.

Do skoreferowania poszczególnych opracowań zaproszeni zostali koledzy: Janusz Bursztyński, Stanisław Fiok, Henryk Gąsowski, Kazimierz Glenc, Zdzisław Kacprzyk, Bogdan Manowski, Teodozja Pilarz, Józef Pruszyński, Wilhelm Smoluchowski, Stanisław Studziński, Zygmunt Tietz. Koledze Wiesławowi Eysymonttowi powierzono również funkcję redaktora koordynującego całość opracowania, a kol. Jerzy Kubiatowski podjął się korekty tekstu.

Zespół autorski zabrał się z zapałem do opracowania. Prezes Oddziału (Kazimierz Gawąd) włączający się intensywnie do pracy w Kolegium Komisji, w 1973 r. zaproponował powiązanie wydania historii Oddziału z Jubileuszem 55-lecia przypadającego w 1974 r.

Wobec jednak poważnych trudności napotykanych przez autorów w pozyskiwaniu materiałów źródłowych zwrócono się do Koła Seniorów i udało się namówić kol. Antoniego Bielaka do przewertowania protokołów z zebrań i sprawozdań władz Oddziału oraz kol. Zygmunta Weirtmana, który podjął się; dokonania wyciągów dotyczących Oddziału z roczników Przeglądu Elektrotechnicznego.

Materiały przygotowane przez wymienionych kolegów w znacznej mierze były pomocne w pracy autorów, niemniej dopiero w sierpniu I978r. opracowanie zakończono. Całość urosła do ok. 350 stron maszynopisu i ok. 100 ilustracji z mapkami.

Niestety, obiektywne trudności wydawnicze, mimo usilnych starań Komisji Historycznej i Zarządu Oddziału, uniemożliwiły opublikowanie opracowania w całości. Dwukrotnie dokonywano skrócenia opracowania, w pierwszym przypadku do 250 stron maszynopisu i w drugim - jako materiały konferencyjne pn. "60 lat Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich" wydane we wrześniu 1979 r.

Trudności napotykane w pozyskiwaniu materiałów do ww. opracowania stały się przesłanką do nadania, przez Prezydium Zarządu Oddziału, w dniu 29 stycznia 1980 r. Komisji Historycznej statusu organu stałego z zadaniem zbierania na bieżąco i ewidencjonowania materiałów źródłowych, dokumentowania wydarzeń z działalności Oddziału oraz danych biograficznych członków (na zasadzie dobrowolności).

Po śmierci koi. Józefa Chmielarza (02.01.1979), przewodniczącym Komisji został kol. Wiesław Eysymontt. Od roku 1984 funkcję tę pełni kol. Jan Jagoda.

Do grona członków Komisji, prócz członków pierwszego Kolegium z 1972 r., należeli koledzy: Bogusław, Dębski, Kazimierz Glenc, Zbigniew Kisieliński, Zofia Kowalczyk, Ryszard Marjański, Władysław Motyl, Zdzisław Paprowicz, Andrzej Sasinowski i w obecnym składzie: Ryszard Jodzis, Kazimierz Karaś, Andrzej Marusak i Dorota Schoeneich.

Prócz zadania zbierania, ewidencjonowania i gromadzenia materiałów stanowiących świadectwo działalności Oddziału, Komisja włączała się do bieżąco i doraźnie występujących akcji i poczynań Oddziału oraz Zarządu Głównego SEP. ,

W okresie 1981-82 koledzy Marian Kobyliński i Stefan Włodarski, na podstawie postanowienia Komisji, dokonali, w porozumieniu z kierownictwem cmentarzy Powązkowskiego i Bródnowskiego, rozpoznania stanu i opieki nad grobami zasłużonych elektryków i uznali, że groby są zadbane i pod stałą opieką.

Od 1986 r. Komisja tworzy kronikę działalności Oddziału, rejestrując w niej wydarzenia znaczące dla środowiska elektryków, w formie krótkich notek i opisów oraz dokumentów. Dotychczas zapełniono jeden album takimi dowodami w ilości 49 pozycji, a drugi — kilkoma.

W l991 r. Komisja założyła kalendarium Oddziału notując w nim daty urodzenia i śmierci członków minionego okresu i daty urodzenia obecnie czynnych członków oraz daty walnych zgromadzeń, dawniej członków, a obecnie — delegatów i nazwiska wybieranych prezesów począwszy od 20 stycznia 1920 r.

W 1992 r. wykonano kolekcję portretów prezesów OW, która zdobi ścianę w biurze Oddziału. Jednocześnie, w roku 1992, na życzenie Zarządu, rozeznano sprawę własności budynku przy ul. Czackiego 3/5. Okazało się, że budynek ten:

- został wybudowany w latach 1903-1905 przez Stowarzyszenie Techników Polskich,
- w czasie działań wojennych został poważnie uszkodzony,
- w roku 1948 został przejęty hipotecznie przez Naczelną Organizację Techniczną (NOT) i odbudowany za fundusze ze składek, darowizn i dotacji,
- eksploatacją i konserwacją zajmuje się jednoosobowa spółka nadzorowana przez Radę Nadzorczą z udziałem ośmiu przedstawicieli Stowarzyszeń wchodzących w skład NOT.

W roku 1997 koledzy Ryszard Jodzis i Jan Jagoda przejęli zgromadzone, w wyniku kilkudziesięcioletnich starań, przez kol. Władysława Motyla wydawnictwa i publikacje o wartości historycznej, obejmujące okres od roku 1918 (a w pewnym zakresie nawet wcześniejszy, do roku 1996), w tym okres okupacji. Materiały te, krajowe i zagraniczne, polsko- i obco-języczne, w ilości co najmniej 500 kg — stosownie do wcześniejszych uzgodnień między przewodniczącym Centralnej Komisji Historycznej SEP kol. Stanisławem Nurkiem i dyrektorem Biura Badawczego ds. Jakości (BBJ) panem Piotrem Gondkiem — zostały przewiezione i zdeponowane w organizowanym przy BBJ SEP w Lublinie archiwum SEP.

Do przygotowywanego, z inicjatywy i staraniem Centralnej Komisji Historycznej SEP, opracowania pt. "Historia Stowarzyszenia Elektryków Polskich 1919-1999" wydanego w roku 1999, Komisja udostępniła wiele materiałów włącznie ze skrótem dotyczącym działalności Oddziału Warszawskiego. Również materiał i skrót z działalności w dwudziestoleciu 1978/99 do Biuletynu Informacyjnego OW SEP nr 1/99 został przygotowany i udostępniony przez Komisję, a imiennie - przez kolegę Ryszarda Jodzisa.

Ponadto w okresie do 1999 r. zarejestrowano na dyskietce opracowanie "Historia OW SEP 1919-1978" oraz sporządzono zestaw 110 ilustracji — naklejonych na 39 kartach formatu A4 tego opracowania, a zatytułowane "Działalność OW SEP w latach 1919-1978". Zestaw ten dołączono do maszynopisu opracowania a kserokopię — do przedruku komputerowego z dyskietką.

W roku bieżącym 2002 — roku jubileuszu 30-lecia powołania i działalności Komisji Historycznej — ukazała się "Historia Oddziału Warszawskiego Stowarzyszania Elektryków Polskich. Okres 1979-1999".