Jędrzejów - miasto powiatowe, obecnie liczy ok. 18
tys. mieszkańców, ma następujące dane:
-
położenie geograficzne: 20°18'E / 50°39'N, 38SW od Kielc,
- kod pocztowy 28-300 do 28-310,
- tel. kierunkowy: 0-41.
Krótka historia m. Jędrzejowa:
Historia Jędrzejowa sięga czasów rzymskich - świadczą o tym znaleziska archeologiczne, m.in. liczne monety rzymskie. Do początku XII wieku miejscowość nazwana później Jędrzejowem była osadą o nazwie Brzeźnica z kościołem pod wezwaniem św. Wojciecha, która należała do rodu Jaksów-Gryfitów. 1140 r. - Janik i Klemens herbu Gryf ufundowali klasztor, do którego Janik Gryfita - późniejszy arcybiskup gnieźnieński - sprowadził do Brzeźnicy konwent cysterski z francuskiego opactwa Morimond w Burgundii. Była to 21 filia tego opactwa.Zabytki Jędrzejowa:
Zespół klasztorny opactwa cystersów
zawiera fragmenty z przełomu XII i XIII w. Do dzisiaj zachowały się jedynie fragmenty
późnoromańskiej bazyliki, która była dziełem
warsztatu cysterskiego z XIII w. Zasadnicza bryła kościoła klasztornego (pod wezwaniem Wniebowzięcia N. Marii Panny,
św. Wojciecha i bł. Wincentego Kadłubka) powstała w epoce baroku, dlatego ten styl architektoniczny współistnieje z
elementami romańskimi, gotyckimi i renesansowymi:
- kościół NMP i św. Wojciecha z XIII w. został
przebudowany w XV w., zawiera barokową fasadę, wspaniałe barokowe polichromie - dzieło Andrzeja Radwańskiego z
lat 1734-39 i wyposażenie późnobarokowe,
- w ołtarzu głównym kościoła (z 1731r.) znajdują się relikwie bł. Wincentego Kadłubka,
- okazałe tabernakulum, wybitne dzieło sztuki złotniczej,
zostało wykonane przez Kaspra Ksawerego Stipeldeya w Augsburgu ok. 1766 r.,
- przy wejściu do zakrystii znajduje się gotycki nagrobek figuralny kasztelana krakowskiego Pakosława z Mstyczowa (1319).
- są zachowane
dwa skrzydła starego klasztoru,
późnobarokowa dzwonnica i stary ogród klasztorny otoczony murem z basztami,
- organy w klasztorze OO. Cystersów w Jędrzejowie należą do
najważniejszych zabytków
sztuki organowej (1 |
2 )
w Polsce. Na organach jędrzejowskich są wzorowane słynne
organy w Oliwie.
Organy jędrzejowskie są znakomitym instrumentem i jednocześnie dziełem sztuki, łączą w sobie elementy stylu późnobarokowego i rokoka.
Znawcy określają je jako arcydzieło polskiej sztuki organmistrzowskiej. Instrument powstał w latach 1745-1754,
zbudowany przez organmistrza Józefa Sitarskiego, ma 42 głosy. Organy mają cztery klawiatury ręczne. Stół gry wbudowany jest w
podstawę prospektu. Czwarta klawiatura jest wysuwana spod manuału i pełni funkcję transponującą o ton wyżej, co jest
niezwykle rzadko spotykanym rozwiązaniem. Kute w brązie klucze rejestrowe są unikalne w Europie. Traktura organów jest
mechaniczna, a wiatrownice - klapowo-zasuwowe - są obecnie zasilane dmuchawą elektryczną. Wszystkie oryginalne rozwiązania
mechaniczne instrumentu zachowały się do dziś w stanie niezmienionym. Kute w brązie klucze rejestrowe nie mają odpowiedników na świecie.
Dźwiękiem tego znakomitego instrumentu rozkoszują się melomani podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i
Kameralnej. Festiwal ten odbywa się w Jędrzejowie w lipcu i sierpniu, co roku. Jest organizowany od 1993 r. z inicjatywy
Roberta Grudnia - organisty z Radomia. Dotychczas gośćmi festiwalu byli artyści o sławie międzynarodowej z Polski, Europy i
Stanów Zjednoczonych, m.in.: - słynni organiści - Roman Perucki, Mario Duella, Ferdinand Klinda, June Kean,
Alessandro Bianchi, - skrzypek Konstanty Andrzej Kulka, - wiolonczelista Wolfgang Panhofer, - oboista Tytus Wojnowicz, -
soliści: Wiesław Ochman, Teresa Żylis-Gara oraz chór "Poznańskie Słowiki" pod batutą profesora Stefana Stuligrosza.
Kościół parafialny Świętej Trójcy, gotycki z XV w.
z polichromią renesansową i barokową.W nachylonym rynku zachowały się zabytkowe domy z XVI i XVII w.
W domu Przypkowskich mieści sie obecnie Państwowe Muzeum im. Przypkowskich zawiearjące: unikalny
zbiór zegarów słonecznych i przyrządów astronomicznych z XV-XX w, bogaty księgozbiór, dział apteczny i inne działy.
Więcej informacji o Jędrzejowie.